Πυρετός : Φίλος ή εχθρός?
Ο πυρετός αποτελεί το πιο κοινό σύμπτωμα νόσου ,έχει απασχολήσει τον Ιπποκράτη και άλλους ιατρούς της αρχαιότητας και προαναγγέλλει τη μετάβαση από την υγεία στην ασθένεια.
Πυρετός είναι η αύξηση της θερμοκρασίας του σώματος πάνω από τα φυσιολογικά όρια ως αποτέλεσμα ρύθμισης στο θερμορυθμιστικό κέντρο του υποθαλάμου στον εγκέφαλο. Φυσιολογικά, η θερμοκρασία του σώματος διατηρείται σε φυσιολογικά επίπεδα χάρη στο θερμορυθμιστικό κέντρο, αλλά ,όπως συμβαίνει με πολλές φυσιολογικές λειτουργίες, παρουσιάζει κιρκάδιο ρυθμό, δηλαδή φυσιολογική διακύμανση με χαμηλότερες τιμές τις πρωινές ώρες και υψηλότερες τις απογευματινές. Η θερμοκρασία του σώματος επηρεάζεται βέβαια ελαφρώς και από άλλους παράγοντες συνδεόμενους με την καθημερινή δραστηριότητα, όπως τη μυϊκή άσκηση, την υψηλή θερμοκρασία του περιβάλλοντος, ένα πλούσιο γεύμα, την ωορρηξία κτλ. Επομένως, ο πυρετός επιπροστίθεται στη φυσιολογική διακύμανση της θερμοκρασίας ,ενώ μια απλή θερμομέτρηση στο ιατρείο δεν αποκλείει τον πυρετό και χρειάζεται 24ωρη παρακολούθηση της θερμοκρασίας του σώματος, για να αποκλειστεί ο πυρετός.
Στην πράξη, πυρετός είναι η θερμοκρασία του σώματος πάνω από 37,5-38 βαθμούς Κελσίου ,σε χαμηλότερες τιμές μιλάμε για δεκατική πυρετική κίνηση.
Ο πυρετός εκδηλώνεται κυρίως με ρίγος, αίσθημα θερμότητας και έξαψης, σε ηλικιωμένους ίσως εμφανιστεί σύγχυση, ανησυχία, ψευδαισθήσεις κ.ά.
Ο πυρετός οφείλεται κυρίως σε λοιμώξεις, αλλά μπορεί να αποτελεί εκδήλωση αυτοάνοσων νοσημάτων, κακοηθειών, αντιδράσεων υπερευαισθησίας κ.ά.
Είναι φίλος ή εχθρός?
Πριν από χρόνια ,ένας Γάλλος κλινικός έγραφε : ο πυρετός είναι απλώς ένα σύμπτωμα, δεν είμαστε βέβαιοι αν είναι εχθρός, μπορεί να είναι και φίλος.
Πάντως, η πολύ υψηλή θερμοκρασία σώματος έχει δυσμενείς συνέπειες στον οργανισμό, γιατί έτσι αυξάνεται η κατανάλωση οξυγόνου, αυξάνονται οι ανάγκες σε υγρά και θερμίδες, ενώ το αυξημένο καρδιακό έργο μπορεί να οδηγήσει σε ισχαιμία του μυοκαρδίου, καρδιακή ανεπάρκεια ή σοκ. Στα παιδιά μπορεί να προκληθούν πυρετικοί σπασμοί.
Το ορθότερο είναι ,ίσως, ότι ο πυρετός είναι ένας ενοχλητικός φίλος, που εξυπηρετεί την αφύπνιση και ενεργοποίηση του οργανισμού, προαναγγέλλει τη μετάβαση στο καθεστώς της νόσησης , δηλαδή μας ειδοποιεί για τον εχθρό που μας απειλεί(ό,τι κι αν είναι αυτό, είτε λοίμωξη είτε άλλο νόσημα).Δεν είναι κατ΄ ανάγκην κακός. Είναι όμως ένα σύμπτωμα και πρέπει να αναζητηθεί ιατρική βοήθεια ,ώστε να βρεθεί το αίτιο που προκαλεί τον πυρετό.
Φοβόμαστε τον πυρετό και επικοινωνούμε άμεσα με τον ιατρό μας :
Όταν υπάρχει ιστορικό ανοσοκαταστολής ή χημειοθεραπείας
Σε προχωρημένη ηλικία ή σε ιστορικό καρδιακής ανεπάρκειας, αποφρακτικής πνευμονοπάθειας, σακχαρώδους διαβήτη, ηπατικής ή νεφρικής ανεπάρκειας
Σε κύηση
Όταν έχουν προηγηθεί ταξίδια σε τροπικές χώρες(π.χ. Μέση Ανατολή, Αφρική, Νότια Αμερική)
Όταν υπάρχουν συνοδά συμπτώματα, π.χ. δύσπνοια, πόνος στο στήθος ή στην κοιλιά, στην οσφυϊκή χώρα, στον αυχένα, έμετοι, διάρροιες κ.ά.